Γιατί Ο ανοιχτός Κώδικας χάνει το νόημα του Ελεύθερου Λογισμικού

του理查德·斯塔尔曼

Όταν λέμε το λογισμικό “ελεύθερο,” εννοούμε ότι σέβεται τιςβασικές ελευθερίες του χρήστη: τηνελευθερία να το εκτελέσει, να το μελετήσει και να το αλλάξει, και νααναδιανείμει αντίγραφα του, με ή χωρίς αλλαγές. Αυτό είναι ένα θέμαελευθερίας, όχι κόστους, οπότε σκεφτείτε τον “ελεύθερο λόγο,”,όχι την “δωρεάν μπύρα.”

Αυτές οι ελευθερίες είναι ζωτικής σημασίας. Είναι απαραίτητες, όχι μόνο γιατο καλό του χρήστη, αλλά επειδή προωθούν κοινωνική αλληλεγγύη—πουείναι ο διαμοιρασμός και η συνεργασία. Γίνονται ακόμα πιο σημαντικές όσο όλοκαι πιο πολύ από την κουλτούρα και τις ζωτικές μας ενέργειεςψηφιοποιούνται. Σε έναν κόσμο ψηφιακών ήχων, εικόνων και λέξεων, το ελεύθερολογισμικό αυξάνεται ώστε να εξισορροπηθεί με την ελευθερία γενικότερα.

Δεκάδες εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο πλέον χρησιμοποιούν ελεύθερολογισμικό. Τα σχολεία σε περιοχές στην Ινδία και την Ισπανία πλέον διδάσκουνόλους τους μαθητές να χρησιμοποιούν το ελεύθερολεПτОГργκσστημαGNU/Linux. Αλλά οιπερισσότεροι από αυτούς τους χρήστες δεν έχουν ακούσει ποτέ για τους ηθικούςλόγους για τους οποίους αναπτύξαμε αυτό το σύστημα και χτίσαμε την κοινότητατου ελεύθερου λογισμικού, επειδή σήμερα αυτό το σύστημα και αυτή η κοινότηταπιο συχνά περιγράφονται σαν “ανοιχτός κώδικας” και απευθύνονταισε μία διαφορετική φιλοσοφία στην οποία οι ελευθερίες δύσκολα αναφέρονται.

Το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού δραστηριοποιείται για την ελευθερία τωνχρηστών υπολογιστών από το 1983. Το 1984 ξεκινήσαμε την ανάπτυξη τουελεεθερ∧Оγ_tσμlκОύσυστήματα τα οποία αρνούνται την ελευθερία στους χρήστες τους. Κατά τηνδιάρκεια της δεκαετίας του 80, αναπτύξαμε τα περισσότερα από τα απαραίτηταπεριεχόμενα ενός τέτοιου συστήματος, καθώς επίσης και τηνΓενκ∏δεⅦαΔημσⅦ∏Ⅸρση∏GNU（GNU GPL），μίαάδεια σχεδιασμένη ειδικά για να προστατεύσει την ελευθερία για όλους τουςχρήστες ενός προγράμματος.

Παρ'όλα αυτά, δεν συμφώνησαν όλοι οι χρήστες και οι δημιουργοί του ελεύθερουλογισμικού με αυτούς τους στόχους του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού. Το1998, ένα μέρος της κοινότητας του ελεύθερου λογισμικού διασπάστηκε καιξεκίνησε να δραστηριοποιείται με το όνομα “ανοιχτός κώδικας.”Αυτός ο όρος αρχικά προτάθηκε για να αποφευχθούν πιθανές παρεξηγήσεις τουόρου “ελεύθερο λογισμικό,” αλλά σύντομα συσχετίστηκε μεφιλοσοφικές απόψεις αρκετά διαφορετικές από εκείνους του κινήματος τουελεύθερου λογισμικού.

Κάποιοι από τους υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα το θεώρησαν σαν μία“εμπορική δραστηριοποίηση για το ελεύθερο λογισμικό” το οποίο θαάρεσε σε επιχειρηματικά στελέχη αναφέροντας πρακτικά οφέλη, ενώ παράλληλα θααπέφευγαν ιδέες σωστού και λάθους τις οποίες δεν θα ήθελαν ναακούσουν. Άλλοι υποστηρικτές κατηγορηματικά απέρριψαν τις ηθικές καικοινωνικές αξίες του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού. Όποιες κι αν είναιοι απόψεις του, όταν δραστηριοποιούνταν για τον ανοιχτό κώδικα δεν ανέφερανή συνηγόρησαν υπέρ εκείνων των αξιών. Ο όρος “ανοιχτός κώδικας”γρήγορα συσχετίστηκε με την πράξη του να αναφέρουν μόνο πρακτικές αξίες όπωςτο να κάνουν ισχυρό κι αξιόπιστο λογισμικό. Οι περισσότεροι υποστηρικτές τουανοιχτού κώδικα έχουν εισαχθεί σε αυτό από τότε, και αυτή την πρακτική τηνδέχονται όπως είναι.

Σχεδόν όλο το λογισμικό ανοιχτού κώδικα είναι ελεύθερο λογισμικό. Οι δύοόροι περιγράφουν σχεδόν την ίδια κατηγορία λογισμικού. Αλλά αντιπροσωπεύουνκάποιες απόψεις βασισμένες σε βασικές διαφορετικές αξίες. Ο ανοιχτός κώδικαςείναι μία μεθοδολογία ανάπτυξης. Το ελεύθερο λογισμικό είναι ένα κοινωνικόκίνημα. Για το κίνημα ελεύθερου λογισμικού, το ελεύθερο λογισμικό είναι μίαηθική προσταγή, επειδή μόνο το ελεύθερο λογισμικό σέβεται την ελευθερία τουχρήστη. Σε αντίθεση, η φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα σε σχέση με θέματα γιατο πως να κάνει το λογισμικό “καλύτερο”—με καθαρά πρακτικότρόπο μόνο. Λέγεται πως το μη ελεύθερο λογισμικό είναι μία χείριστηλύση. Για το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού, πάντως, το μη ελεύθερολογισμικό είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα, και η κίνηση του να ελευθερώσουμε τολογισμικό είναι η λύση.

“Ελεύθερο λογισμικό.” “Ανοιχτός κώδικας.” Αν είναιτο ίδιο λογισμικό, έχει σημασία ποιο όνομα χρησιμοποιείτε; Ναι, επειδήδιαφορετικές λέξεις εκφράζουν διαφορετικές ιδέες. Ενώ ένα ελεύθερο πρόγραμμαμε οποιοδήποτε άλλο όνομα θα σου έδινε την ίδια ελευθερία σήμερα,καθιδρύοντας την ελευθερία με έναν τρόπο που θα κρατήσει εξαρτάται πάνω απόόλα στο να διδάξει στους ανθρώπους την αξία την ελευθερίας. Εάν θέλετε ναβοηθήσετε σε αυτό, είναι απαραίτητο να μιλήσετε για το “ελεύθερολογισμικό.”

Εμείς στο κίνημα του ελεύθερου λογισμικού δεν θεωρούμε την παράταξη τουανοιχτού κώδικα σαν εχθρό. Ο εχθρός είναι το ιδιόκτητο λογισμικό. Αλλάθέλουμε ο κόσμος να ξέρει πως αντιπροσωπεύουμε την ελευθερία, οπότε δενδεχόμαστε να θεωρούμαστε ως υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα.

Κοινές παρεξηγήσεις “ελεύθερου λογισμικού” και “ανοιχτούκώδικα”

Ο όρος “ελεύθερο λογισμικό” έχει ένα πρόβλημα κακής διερμηνείας:ένα απρόσκοπτο νόημα, “Λογισμικό το οποίο μπορείς να πάρεις σεμηδενική τιμή,” ταιριάζει στον όρο, καθώς επίσης και το επιδιωκόμενονόημα, “λογισμικό το δίνει στον χρήστη ορισμένες ελευθερίες.”Απευθυνόμαστε στο πρόβλημα δημοσιεύοντας τον ορισμό του ελεύθερουλογισμικού, και λέγοντας πως “Σκεφτείτε τον ‘ελεύθερολόγο’, όχι την ‘δωρεάν μπύρα.’” Αυτή δεν είναι ητέλεια λύση. Δεν μπορεί να εξαλείψει εντελώς το πρόβλημα. Ένας ασαφής,σωστός όρος, θα ήταν καλύτερος, αν δεν είχε άλλα προβλήματα.

不幸的是，英语中的所有替代词都有自己的问题。我们看过很多人建议的，但没有一个是如此清晰“对”，切换到它将是一个好主意。（适用于例如，在某些上下文中，法语和西班牙语单词“libre”效果很好，但印度人民根本不认识它。）每个提议“自由软件”的替代具有某种语义问题——这包括“开源软件”

Οεπίσημος ορισμός του“λογισμικού ανοιχτού κώδικα”(ο οποίος είναι δημοσιευμένοςαπό την Πρωτοβουλία του Ανοιχτού Κώδικα και είναι πολύ μεγάλη για να τηναναφέρουμε εδώ) ήταν παρμένη έμμεσα από δικά μας κριτήρια για το ελεύθερολογισμικό. Δεν είναι το ίδιο. Είναι λίγο πιο χαλαρή σε κάποια πράγματα,οπότε οι υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα έχουν δεχτεί μερικές άδειες τιςοποίες θεωρούμε απαράδεκτα περιοριστικές από τους χρήστες. Παρ'όλα αυτάείναι σωστό να κλείσουμε τον ορισμό μας στην πράξη.

Παρ'όλα αυτά, η προφανής έννοια της έκφρασης “λογισμικό ανοιχτούκώδικα” είναι “Μπορείς να κοιτάξεις στον ανοιχτό κώδικα,”και ο περισσότερος κόσμος φαίνεται να νομίζει πως είναι αυτό πουεννοεί. Αυτό είναι ένα πολύ πιο αδύναμο κριτήριο από το ελεύθερο λογισμικόκαι πολύ πιο αδύναμο από τον επίσημο ορισμό του ανοιχτούκώδικα. Περιλαμβάνει πολλά προγράμματα τα οποία δεν είναι ούτε ελεύθερα,ούτε ανοιχτού κώδικα.

Από τότε που αυτό το εμφανές νόημα για τον “ανοιχτό κώδικα”δενείναι το νόημα το οποίο οι υποστηρικτές του αποσκοπούν, το αποτέλεσμα είναιπως ο περισσότερος κόσμος δεν κατανοεί σωστά τον όρο. Εδώ είναι πως οσνγγραφα≠尼尔·史蒂芬森ρ∑ετОν“ανОχτκκ”：“TαLinuxεναí'ανОχτОκκδκα'λОγ伊利σμκκαθένας μπορεί να πάρει αντίγραφα των αρχείων του πηγαίου κώδικα.” Δενομίζω ότι σκοπίμως έψαξε για να απορρίψει ή να αμφισβητήσει τον επίσημοορισμό. Νομίζω πως απλά εφήρμοσε τους περιορισμούς της αγγλικής γλώσσας ώστενα προκύψει με ένα τέτοιο νόημα για τον όρο. Ηπολιτείατου Κάνσαςδημοσίευσε έναν παρόμοιο ορισμό: “Κάντε χρήση τουλογισμικού ανοιχτού κώδικα (ΛΑΚ). Το ΛΑΚ είναι λογισμικό για το οποίο οπηγαίος κώδικας είναι ελεύθερα και δημόσια διαθέσιμος, παρ'όλο που οισυγκεκριμένες συμφωνίες άδειας ποικίλουν ως προς το τι επιτρέπεται νακάνεις με αυτόν τον κώδικα.”

Ο κόσμος του ανοιχτού κώδικα προσπαθεί να το αντιμετωπίσει με αυτόαπευθυνόμενος στον επίσημο ορισμό, αλλά αυτή η διορθωτική προσέγγιση είναιλιγότερο αποτελεσματική για αυτόν, από ότι είναι για μας. Ο όρος“ελεύθερο λογισμικό” έχει δύο φυσικές σημασίες, η μία εκ τωνοποίων είναι η επιδιωκόμενη σημασία, οπότε ένας ο οποίος έχει κατανοήσεικαλά την ιδέα του “ελεύθερου λόγου, όχι ελεύθερη μπύρα” δεν θατο παρερμηνεύσει ξανά. Αλλά ο “ανοιχτός κώδικας” έχει μόνο μίαφυσική σημασία, η οποία είναι διαφορετική από την σημασία την οποίαεπιδιώκουν οι υποστηρικτές της. Οπότε δεν υπάρχει κανένας συγκεκριμένοςτρόπος να εξηγήσεις και να δικαιολογήσεις τον επίσημο ορισμό του“ανοιχτού κώδικα.” Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα μεγαλύτερομπέρδεμα.

Διαφορετικές αξίες μπορούν να οδηγήσουν σε παρόμοια συμπεράσματα…αλλά όχι πάντα

Ριζοσπαστικές ομάδες στην δεκαετία του 60 είχαν μία φήμη για διάσπαση:κάποιοι οργανισμοί χωρίστηκαν, επειδή υπήρχαν διαφωνίες πάνω σε λεπτομέρειεςγια την στρατηγική, και οι δύο θυγατρικές ομάδες αντιμετώπισαν η μία τηνάλλη, σαν εχθρό παρ'όλο που είχαν παρόμοιους βασικούς σκοπούς και αξίες. Ηδεξιά το έκανε αυτό θέμα, και το χρησιμοποίησε για να κρίνει ολόκληρη τηναριστερά.

Ορισμένοι προσπάθησαν να απαξιώσουν το κίνημα του ελεύθερου λογισμικούσυγκρίνοντας την διαφωνία με τον ανοιχτό κώδικα με τις διαφωνίες εκείνων τωνριζοσπαστικών ομάδων. Το κατάλαβαν λάθος. Διαφωνούμε με την ομάδα τουανοιχτού κώδικα σε βασικούς σκοπούς και αξίες, αλλά οι απόψεις τους και οιδικές μας οδηγούν σε πολλές περιπτώσεις στην ίδια πρακτικήσυμπεριφορά—όπως στο να αναπτύσσουμε ελεύθερο λογισμικό.

Σαν αποτέλεσμα, ο κόσμος από το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού και τηςομάδας του ανοιχτού κώδικα συχνά δουλεύουν μαζί σε πρακτικά προγράμματα όπωςη ανάπτυξη λογισμικού. Είναι αξιοσημείωτο ότι διαφορετικές φιλοσοφικέςαπόψεις μπορούν τόσο συχνά να δίνουν κίνητρο σε διαφορετικούς ανθρώπους νασυμμετέχουν στα ίδια προγράμματα. Παρ'όλα αυτά, αυτές οι απόψεις είναι πάραπολύ διαφορετικές, και υπάρχουν καταστάσεις όπου οδηγούνται σε πολύδιαφορετικές ενέργειες.

Η ιδέα του ανοιχτού κώδικα είναι ότι επιτρέποντας στους χρήστες να αλλάξουνκαι να αναδιανέμουν το λογισμικό θα το κάνει πιο δυνατό και αξιόπιστο. Αλλάαυτό δεν είναι εγγυημένο. Αυτοί που αναπτύσσουν ιδιόκτητο λογισμικό δενείναι απαραίτητα ανίκανοι. Μερικές φορές παράγουν ένα πρόγραμμα το οποίοείναι δυνατό κι αξιόπιστο, παρ'ότι δεν σέβεται την ελευθερία τωνχρηστών. Πως μπορούν να αντιδράσουν σε αυτό οι ακτιβιστές ελεύθερου καιλογισμικού και όσοι είναι ενθουσιασμένοι με τον ανοιχτό κώδικα;

Κάποιος που είναι αγνός οπαδός με τον ανοιχτό κώδικα, κάποιος που δεν είναιεπηρεασμένος από την ιδεολογία του ελεύθερου λογισμικού, θα πει“Εκπλήσσομαι που μπορούσατε να κάνετε ένα πρόγραμμα να δουλέψει τόσοκαλά χωρίς να χρησιμοποιήσετε το δικό μας αναπτυξιακό μοντέλο, αλλά τακαταφέρατε. Πως μπορώ να έχω ένα αντίγραφο;” Αυτή η συμπεριφορά θαανταμείψει μυστικά σχέδια τα οποία θα πάρουν την ελευθερία μας και θα τηνοδηγήσουν στον χαμό της.

Ο ακτιβιστής του ελεύθερου λογισμικού θα πει, “Το πρόγραμμα σας είναιπολύ ελκυστικό, αλλά όχι στην τιμή της ελευθερίας μου. Οπότε θα πρέπει νακάνω χωρίς αυτό. Αντιθέτως θα υποστηρίξω ένα πρόγραμμα για να αναπτύξω μίαδωρεάν αντικατάσταση.” Αν εκτιμούμε την ελευθερία μας, μπορούμε ναδράσουμε για να την διατηρήσουμε και να την υπερασπιστούμε.

Το ισχυρό, αξιόπιστο λογισμικό μπορεί να είναι κακό

Η ιδέα ότι θέλουμε το λογισμικό να είναι παντοδύναμο και αξιόπιστοπροέρχεται από την υπόθεση ότι το λογισμικό είναι για να εξυπηρετεί τουςχρήστες του. Αν είναι παντοδύναμο και αξιόπιστο, τους εξυπηρετεί καλύτερα.

Αλλά το λογισμικό μπορεί να θεωρηθεί πως εξυπηρετεί τους χρήστες του, ανσέβεται την ελευθερία τους. Τι γίνεται αν το λογισμικό έχει σχεδιαστεί γιανα βάζει αλυσίδες στους χρήστες του; Τότε η αξιοπιστία σημαίνει μόνο ότι οιαλυσίδες είναι πιο δύσκολο να αφαιρεθούν.

Υπό από την πίεση των εταιριών ταινιών και ηχογραφήσεων, τα λογισμικά πουχρησιμοποιούνται ατομικά έχουν αυξανόμενα σχεδιαστεί για να τουςπεριορίζουν. αντρηκακβОγληπτχ_rεναⅦγνωστσσανDRM，数字限制管理（βλπε缺陷ByDesign.org), και είναι ηαντίθεση στο πνεύμα της ελευθερίας ότι το ελεύθερο λογισμικό στοχεύει ναπαρέχει. πraτОπνενμα：πОΔОπατ∑Оνστηνελενθερνασαν，τОμαπГνγναπτσаντбDRMπρОσπθνντο κάνουν πιο δύσκολο, αδύνατο ή ακόμα και παράνομο στο να αλλάξειςλОγОσμliκ_2πОГГ∧О∏ОДετОDRM。

Ακόμη κάποιοι υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα έχουν προτείνει“αγισμικξδικαDRM”。Η ιδέα τους είναι πωςδημοσιοποιώντας τον πηγαίο κώδικα των προγραμμάτων που έχουν σχεδιαστεί ναπεριορίζουν την πρόσβασή σας σε κρυπτογραφημένα μέσα, και επιτρέποντας σεάλλους να το αλλάξουν, θα παράγουν πιο δυνατό και αξιόπιστο λογισμικό για ναπεριορίζουν χρήστες σαν κι εσάς. Τότε θα υπάρχει και σε συσκευές που δεν θασας επιτρέπεται να το αλλάξετε.

Αυτό το λογισμικό μπορεί να είναι ανοιχτού κώδικα και να χρησιμοποιεί τομοντέλο ανάπτυξης του ανοιχτού κώδικα. Αλλά δεν θα είναι ελεύθερο λογισμικό,αφού δεν θα σέβεται την ελευθερία των χρηστών του που στην ουσία τοτρέχουν. Αν το μοντέλο ανάπτυξης ανοιχτού κώδικα επιτύχει στο να κάνει αυτότο λογισμικό πιο δυνατό κι αξιόπιστο για να σε περιορίσει, τότε θα το κάνειχειρότερο.

Ο φόβος της ελευθερίας

Το κύριο αρχικό κίνητρο για τον όρο “λογισμικό ανοιχτού κώδικα”είναι ότι οι ηθικές ιδέες του “ελεύθερου λογισμικού” κάνουνκάποιους ανθρώπους ανήσυχους. Αυτό είναι αλήθεια: μιλώντας για τηνελευθερία, για ηθικά θέματα, για τις ευθύνες καθώς επίσης για το βολικότατο,είναι το να ρωτάς ανθρώπους να σκεφτούν για πράγματα τα οποία ίσως ναπροτιμούσαν να αγνοήσουν, όπως το αν η συμπεριφορά τους είναι ηθική. Αυτόμπορεί να προκαλέσει δυσφορία, και ορισμένοι άνθρωποι μπορεί απλά νακλείσουν το μυαλό τους απέναντι σε αυτό.

Παρ'όλα αυτά, αυτό είναι που οι ηγέτες τους ανοιχτού κώδικα έχουν αποφασίσεινα κάνουν. Υπολόγιζαν ότι μη μιλώντας για την ηθική και την ελευθερία, καιμιλώντας μόνο για τα άμεσα πρακτικά πλεονεκτήματα ορισμένων ελεύθερωνλογισμικών, ίσως μπορέσουν να “πουλήσουν” το λογισμικό πιοαποτελεσματικά σε ορισμένους χρήστες, ειδικά επιχειρήσεις.

Αυτή η προσέγγιση έχει αποδειχτεί αποτελεσματική, με τους δικούς τηςόρους. Η ρητορικότητα του ανοιχτού κώδικα έχει πείσει αρκετές επιχειρήσειςκαι άτομα να χρησιμοποιούν, και ακόμα να αναπτύσσουν, ελεύθερο λογισμικό, τοοποίο έχει επεκτείνει η κοινότητα μας—αλλά μόνο σε επιφανειακό,πρακτικό επίπεδο. Η φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα, με τις αγνές πρακτικέςτις αξίες, παρεμποδίζει την κατανόηση στις βαθύτερες ιδέες του ανοιχτούλογισμικού. Φέρνει πολλούς ανθρώπους στην κοινότητα μας, αλλά δεν τουςμαθαίνει να την υπερασπίζονται. Αυτό είναι καλό, όσο πάει, αλλά δεν είναιαρκετό για να κάνει την ελευθερία ασφαλή. Το να προσελκύεις χρήστες στοελεύθερο λογισμικό τους κάνει εν μέρη στην πορεία στο να γίνουν υπερασπιστέςτης δικής τους ελευθερίας.

Αργά ή γρήγορα αυτοί οι χρήστες θα προσκαλούνται στο να επιστρέψουν στοιδιόκτητο λογισμικό για μερικά πρακτικά πλεονεκτήματα. Αμέτρητες εταιρίεςψάχνουν να προσφέρουν τέτοιο πειρασμό, κάποιες ακόμη προσφέρουν και δωρεάναντίγραφα. Γιατί να το απορρίψουν οι χρήστες; Μόνο αν έχουν μάθει ναεκτιμούν της ελευθερία που το ελεύθερο λογισμικό τους δίνει, να εκτιμούν τηνελευθερία ως έννοια παρά ως την τεχνική και το πόσο βολεύει πρακτικά ένασυγκεκριμένο ελεύθερο λογισμικό. Για να εξαπλώσουμε αυτή την ιδέα, πρέπει ναμιλήσουμε για την ελευθερία. Ένα συγκεκριμένο μέγεθος της “κρατάμεσιωπηλή” προσέγγισης στις επιχειρήσεις μπορεί να φανεί χρήσιμο για τηνκοινότητα, αλλά είναι επικίνδυνο αν γίνει τόσο κοινό ότι η αγάπη τηςελευθερίας τείνει να μοιάζει με εκκεντρικότητα.

Αυτή η επικίνδυνη κατάσταση είναι ακριβώς αυτό που έχουμε. Οι περισσότεροιάνθρωποι αναμιγμένοι με το ελεύθερο λογισμικό λένε λίγα για τηνελευθερία—συνήθως επειδή ψάχνουν να είναι “πιο αποδεκτοί στηνδουλειά.” Ειδικά οι διανομείς λογισμικού παρουσιάζουν αυτή τηντάση. ∑χεΔνλεбДδ_tανОμέ∏λε》τаργκνσν∑στημτωνGNU/LinuxπρОσθτОνιδιόκτητα πακέτα στο βασικό ελεύθερο σύστημα, και προσκαλούν τους χρήστες νατο θεωρήσουν αυτό σαν πλεονέκτημα παρά σαν ένα βήμα πίσω από την ελευθερία.

∑δlκτητОεπlπρσθετ∏γlσμlκκαlμερIκμη-ελεεθρε∏ΔανОμέGNU/Linuxβρίσκουν γόνιμο έδαφος επειδή η περισσότερη από την κοινότητα μας δενεπιμένουν στην ελευθερία με το λογισμικό της. Αυτό δεν είναι σύμπτωση. Οιπερ∑σσρτε∏χρστ∑∏GNU/Linuxε∑∑χθησαν∑τОσ∑ΓσО∑∧σ∧∑ημαμετην“ανО∆χτκώδικα” συζήτηση η οποία δεν λέει ότι η ελευθερία είναι στόχος. Οιπρακτικές που δεν υποστηρίζουν την ελευθερία και οι λέξεις που δεν μιλάνεγια ελευθερία πάνε χέρι χέρι, κάθε μία προωθώντας την άλλη. Για ναξεπεράσουμε αυτή την τάση χρειαζόμαστε περισσότερα, όχι λιγότερα, ναμιλήσουμε για την ελευθερία.

Επίλογος

Όπως οι υπερασπιστές του ανοιχτού κώδικα έφεραν νέους χρήστες στην κοινότητάμας, εμείς οι ακτιβιστές του ελεύθερου λογισμικού πρέπει να δουλέψουμε ακόμηπερισσότερο για να φέρουμε το θέμα της ελευθερίας στην προσοχή αυτών τωννέων χρηστών. Πρέπει να πούμε, “Είναι ελεύθερο λογισμικό και σου δίνειελευθερία!”—περισσότερο και πιο δυνατά από ποτέ. Κάθε φορά πουλέτε “ελεύθερο λογισμικό” παρά “ανοιχτό κώδικα”βοηθάτε την εκστρατεία μας.

Σημειώσεις

γγραφιτωΓLakhani和Wolf的σχετικάμε τα κίνητρα των ατόμων που αναπτύσσουν ελεύθερο λογισμικόλέει πωςένα σημαντικό ποσοστό τους έχουν ως κίνητρο την σκέψη πως το λογισμικό θαπρέπει να είναι ελεύθερο. Αυτό ισχύει, παρά το γεγονός ότι επέβλεπανε-κενОббπОГνανπτГσσαν的λОγ-σμlκστηνSourceForge，με-α-στ）ОσελΔαηОπбαδεν υποστηρίζει την άποψη ότι αυτό είναι ένα ηθικό θέμα.