گنو یک سیستمعاملیآزاداست—یعنی، سیستمعاملی که به آزادی کاربران احترام میگذارد. سیستمعاملگنو شامل بستههای گنو (برنامههایی که خصوصاً توسط پروژهٔ گنو به انتشاررسیدهاند) و نرمافزارهای آزادی است که توسط دیگران منتشر شدهاند. توسعهٔگنو این امکان را فراهم کرد تا بتوانید بدون نرمافزاری که آزادیتان را زیرپامیگذارد، از رایانه استفاده کنید.
جنبش نرمافزار آزاد در تلاش است تا برای کاربران رایانه و رایانش، به وسیلهٔنرمافزارهای آزاد، آزادی به ارمغان بیاورد. با نرمافزار آزاد افسار رایانهٔکاربر به دست خود اوست و کنترل چگونگی انجام رایانش در دست اوست. امانرمافزار غیرآزاد کاربر تحت سلطهٔ توسعهدهندهٔ نرمافزار قرار دارد.این توضیحویدئوییرا ببینید.
نرمافزار آزاد چیست؟
نرمافزار آزاد بدین معناست که کاربران آزادی اجرا، کپی، توزیع، وتغییر و بهبود نرمافزار را دارند.
مسئلهٔ نرمافزار آزاد، آزادی است، نه قیمت. برای درک بهتر این موضوع به معنایکلمهٔ «آزاد» در «آزادی بیان» بیندیشید، نه در«دانشگاه آزاد».
به طور دقیقتر، نرمافزار آزاد یعنی کاربران برنامه، دارایچهار آزادی اساسیهستند:
آزادی اجرای نرمافزار آن گونه که میپسندید، برای هر کاری (آزادی ۰).
آزادی مطالعهٔ نحوهٔ کارکرد برنامه، و تغییردادن آن تا رایانش را آن گونه کهمیپسندید برایتان انجام دهد (آزادی ۱). دسترسی به کد منبع پیشنیاز این مهماست.
آزادی توزیع نسخههای نرمافزار تا بتوانید به دیگران کمک کنید (آزادی ۲).
آزادی توزیع نسخههای تغییردادهشدهٔ شما به دیگران (آزادی ۳). با این کارمیتوانید امکان بهرهگیری از تغییراتتان را به تمام اجتماع بدهید. دسترسی بهکد منبع پیشنیاز این مهم است.
توسعه تکنولوژی و استفاده از شبکه باعثاهمیت بیشتراین آزادیها بیش از آنچه در سال ۱۹۸۳ بودند شده است.
گنویک سیستمعامل شبهیونیکسی است. این به این معنی استکه گنو مجموعهای از تعداد زیادی برنامه است: برنامهها، کتابخانهها، ابزارتوسعهدهنده، حتی بازیها. توسعه گنو، که در ژانویه ۱۹۸۴ آغاز شد، به عنوانپروژهٔ گنو شناخته میشود. بسیاری از برنامههای داخل گنو تحت سرپرستی پروژهٔگنو منتشر شدهاند؛ که به آنهابستههای گنومیگوییم.
(GNU)(GNU的非Unix)گنوتلفظ میشود، با یکبخش (البته در فارسی دو بخش محسوب میشود)، مثل تلفظ کلمه «گرو»(成长)ربان.
برنامهای که در یک سیستمعامل شبهیونیکسی منابع دستگاه را تخصیص میدهد و با“”(内核)“”。گنومعمولا با هستهای به نام لینوکس استفاده میشود. ترکیب این دو،سیستمعامل گنو/لینوکسمیباشد. میلیونها نفر از گنو/لینوکس استفاده میکنند، با این حال بسیاریآن را به اشتباه، «لینوکس»مینامند.
هستهٔ گنو،گنو هِرد، در سال ۱۹۹۰ کلیدخورد (پیش از آغاز لینوکس). داوطلبان به توسعهٔ هرد ادامه میدهند برای اینکهیک پروژهٔ فنی جالب است.
همانطور که از مزایای بیپایان اختراعات دیگران بهرهمند میشویم، بایدخرسندانه از هر فرصتی برای خدمت به دیگران با اختراعات خود نیز استفاده کنیم، واین کار را آزادانه و سخاوتمندانه انجام دهیم. —بنجامین فرانکلین